ปราสาทเปือยน้อย

ตั้งอยู่ที่อำเภอเปือยน้อย ระยะทาง 79 กิโลเมตร จากจังหวัดขอนแก่น ชาวบ้านเรียกว่า “ธาตุกู่ทอง” ปราสาทเปือยน้อย เป็นปราสาทสมัยบาปวนที่งดงามที่สุดแห่งหนึ่งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนกลาง มีแผนผังโดยรวมเป็นปราสาท 3 หลังตั้งอยู่บนฐานเดียวกัน ด้านหน้าปรากฏบรรณาลัยและโคปุระ ปราสาทล้อมรอบไปด้วยกำแพงแก้วและคูน้ำตามระบบการจำลองจักรวาล
ปราสาทแห่งนี้ยังคงลักษณะของศิลปะบาปวนอยู่มาก ทั้งรูปแบบทับหลังและหน้าบัน อย่างไรก็ดี การปรากฏหน้ากาลหันข้างคายนาคที่ปลายกรอบซุ้มนั้น กลับเป้นลักษณะของศิลปะคลังที่เก่ากว่าและยังคงตกทอดอยู่ในศิลปะบาปวนในประเทศไทยหลายแห่ง ส่วนลักษณะบางประการ เช่น การปรากฏขื่อปลอมหักตั้งได้ฉากที่ด้านล่างของหน้าบัน รวมถึงกาสรปรากฏนาคทรงกระบังหน้านั้น ย่อมแสดงให้เห็นอายุที่เคลื่อนคล้อยไปสู่สมัยนครวัดแล้ว
ที่น่าสนใจก็คือ ปราสาทแห่งนี้อาจเป็นศาสนสถานในลัทธิไวษณพ นิกาย เนื่องจากทับหลังของปราสาทหลังกลางเป็นภาพนารายณ์บรรทมสินธุ์ นอกจากนี้ ยังปรากฏภาพเล่าเรืองในไวษณพนิกายบนทับหลังอีกหลายชิ้น ส่วนภาพเล่าเรื่องในไศวนิกาย คือภาพอุมามเหศวรนั้น ปรากฏอยู่ที่หน้าบันของบรรณาลัย
ปราสาทสร้างด้วยอิฐ แต่สำหรับพื้นที่ที่ต้องการสลัก เช่นหน้าบัน ทับหลังและเสากรอบประตูนั้น กลับใช้หินเป็นวัสดุหลัก ส่วนโคปุระในส่วนที่ไม่สำคัญนั้นกลับก่อผนังด้วยศิลาแลง

การเดินทางจากขอนแก่นจะใช้ เส้นทางหลวงหมายเลข 2 ขอนแก่น-บ้านไผ่ ระยะทาง 44 กิโลเมตร เข้าเส้นทางสายบ้านไผ่-บรบือ (ทางหลวงหมายเลข 23) ไปอีกประมาณ 11 กิโลเมตร แล้วแยกขวาเข้าสู่อำเภอเปือยน้อยอีก 24 กิโลเมตร

[mappress mapid=”2459″]